Als grensoverschrijdend ondernemer komt u wel eens in aanraking met buitenlandse klanten die uw facturen niet betalen. Indien de factuur niet wordt betwist, kan u gebruik maken van het Europees Betalingsbevel. Indien de factuur wel wordt betwist, zal u uw buitenlandse klant moet dagvaarden. Echter, zelfs indien u beschikt over een gunstig Belgisch vonnis, stelt zich de vraag hoe u dit vonnis kan uitvoeren. De tegenpartij bevindt zich immers in het buitenland. De tenuitvoerlegging van een Belgisch vonnis binnen de EU zou echter (althans in theorie) geen struikelblok meer mogen vormen dankzij Verordening (EU) nr. 1215/2012 (Brussel Ibis). Deze verordening bepaalt dat een vonnis, dat in een lidstaat is uitgesproken en aldaar uitvoerbaar is, in een andere lidstaat moet kunnen worden uitgevoerd zonder bijkomende verklaring van uitvoerbaarheid. Hierna een korte toelichting over de actiemogelijkheden bij de invordering van een onbetaalde factuur in een ander EU-land. |
1. De algemene voorwaarden dienen te voorzien in een forumbeding
Vooreerst dient opgemerkt te worden dat de algemene voorwaarden van uw onderneming al van in het begin een belangrijke rol spelen. U doet er namelijk goed aan een forumbeding op te nemen in uw algemene voorwaarden, zodat de Belgische rechtbank bevoegd is indien er een geschil ontstaat tussen u en uw klant of zakenpartner. In een internationaal kader is het ook aan te raden om uw algemene voorwaarden op te stellen in een taal die uw klant begrijpt (artikel 25 Verordening (EU) nr. 1215/2012).
2. Een onbetaalde factuur door een buitenlandse klant
De invordering van een onbetaalde factuur binnen de EU kent veelal twee mogelijke scenario’s:
1. Uw buitenlandse klant betwist de openstaande factuur niet
Uw buitenlandse klant betwist de factuur niet, maar hij is niet in staat deze te voldoen of hij laat helemaal niets meer weten. In dit scenario kan u beroep doen op het Europees Betalingsbevel om snel en eenvoudig de betaling van de openstaande factuur te verkrijgen. Het Europees Betalingsbevel staat enkel open voor onbetwiste geldvorderingen en is op dat vlak dan ook te vergelijken met de Belgische procedure van de invordering van onbetwiste schuldvordering (IOS-procedure).
De procedure van het Europees Betalingsbevel kan als volgt worden samengevat. Vooreerst wordt er een formulier opgesteld i.v.m. de openstaande factuur. Dat formulier wordt vervolgens bij de bevoegde Belgische rechtbank ingediend die vervolgens een Europees Betalingsbevel aflevert. U, als schuldeiser, betekent dit Europees Betalingsbevel aan uw buitenlandse klant en geeft hem 30 dagen de tijd om over te gaan tot betaling. Bij verweer (betwisting) door uw buitenlandse klant wordt de normale gerechtelijke procedure aangevat (zie hieronder, punt B). Bij gebrek aan betaling en betwisting levert de Belgische rechtbank een bijkomend formulier af hetgeen de uitvoerbaarverklaring betreft tegen uw buitenlandse klant. Het Europees Betalingsbevel betreft een uitvoerbare titel, net zoals een gerechtelijk vonnis.
2. Uw buitenlandse klant betwist de openstaande factuur
In dit scenario wordt de factuur betwist en kan u dus geen beroep doen op het Europees Betalingsbevel. U zal bijgevolg uw buitenlandse klant moeten dagvaarden. Indien de overeenkomst of uw algemene voorwaarden dit voorzien, kan dit voor een Belgische rechtbank (zie hierboven, punt 1). Indien u dan een gunstig vonnis krijgt van de Belgische rechtbank, moet u dit nog uitvoeren in het buitenland. Een Belgische deurwaarder kan niet zomaar overgaan tot de tenuitvoerlegging van een Belgisch vonnis in het buitenland.
Voorheen moest u met het Belgisch vonnis opnieuw naar de rechtbank, nl. de lokale rechtbank van de woonplaats/vestiging van uw buitenlandse klant. Deze rechtbank moest dan bepalen of het vonnis in het betreffende land kan worden uitgevoerd. Verordening (EU) nr. 1215/2012 (Brussel Ibis) heeft deze ingewikkelde exequaturprocedure (verklaring van uitvoerbaarheid) echter opgeheven. Dit betekent een verademing en vereenvoudiging van de procedure in zijn geheel. Grensoverschrijdend procederen wordt op deze manier sneller, efficiënter en goedkoper. De nieuwe procedure is echter enkel van toepassing op vonnissen in de procedures die na 10 januari 2015 werden ingeleid (artikel 66 Verordening (EU) nr. 1215/2012).
De nieuwe procedure voorziet dat u het Belgisch vonnis moet bezorgen aan een Belgische deurwaarder samen met een “certificaat betreffende een beslissing in burgerlijke- en handelszaken”, dat u verkrijgt van de Belgische rechtbank die het vonnis heeft uitgesproken (artikel 42 e.v. Verordening (EU) nr. 1215/2012). Via dit certificaat wordt bevestigd dat de Belgische beslissing uitvoerbaar is, ook in een andere EU-lidstaat. De Belgische deurwaarder zal op zijn beurt een buitenlandse instantie (veelal een lokale deurwaarder) aanspreken die het Belgisch vonnis samen met het certificaat zal betekenen aan uw buitenlandse klant. Na een redelijke wachttermijn (15 dagen als regel) kan men vervolgens overgaan tot definitieve tenuitvoerlegging.
Uw buitenlandse klant heeft de mogelijkheid om de uitvoering van het Belgisch vonnis te weigeren indien hij daartoe een rechtgeldige grond kan inroepen. Gronden tot weigering zijn: kennelijke strijdigheid met de openbare orde, onzorgvuldige procesinleiding, onverenigbaarheid met een voorgaande beslissing tussen partijen, strijdigheid met de bevoegdheidsregels als de buitenlandse klant een consument is (artikel 45 e.v. Verordening (EU) nr. 1215/2012).
Gelet op het Europees karakter van de Verordening en haar rechtstreekse werking gelden dezelfde principes uiteraard ook indien een buitenlandse onderneming tegen een Belgische klant wenst uit te voeren.
Wenst u meer informatie? Aarzel dan niet om ons te contacteren.
Nuttige links
- Verordening (EG) nr. 1896/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 tot invoering van een Europese betalingsbevelprocedure
- Landspecifieke informatie en onlineformulieren betreffende Verordening (EG) nr. 1896/2006
- Verordening (EU) nr. 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken
- Landspecifieke informatie en onlineformulieren betreffende Verordening (EU) nr. 1215/2012